مسدود شدن جهت آبراهه و تخریب کانال، علت اصلی ورود سیلاب امامزاده داود - وبلاگ حامد

به گزارش وبلاگ حامد، مدیرکل دفتر مخاطرات زیست محیطی و مهندسی سازمان زمین شناسی و اکتشافات معدنی کشور با اشاره به بازدید میدانی از منطقه سیل زده امامزاده داود، گفت: عدم رعایت حریم آبراهه و تخریب کانال انتقال آب موجب شد تا در این رخداد آسیب های زیادی وارد گردد ضمن آنکه در این مطالعات اولیه ما زمین لغزشی مشاهده نکردم بلکه رسوباتی بوده که به همراه آب ناشی از بارندگی به پایین دست منتقل شده است.

به گزارش ایسنا، در حادثه سیل امامزاده داود که بامداد روز گذشته پنج شنبه 6 مرداد ماه رخ داد، محققان سازمان زمین شناسی بازدید میدانی اولیه ای از این منطقه داشتند و به گفته مدیرکل دفتر مخاطرات زیست محیطی و مهندسی سازمان زمین شناسی و اکتشافات معدنی کشور سازه های این منطقه در منطقه ای مستقر شده است که در گذشته سیلاب هایی را تجربه نموده است.

وی تاکید دارد که برای عبور آب، کانالی حفر شده است که این کانال به علت فشار زیاد آب و رسوبات؛ تخریب شد و به همین علت این رسوبات وارد صحن امامزاده داود شده است.

تشریح جزئیات سیل امامزاده داود

دکتر رضا شهبازی با اشاره به بازدید های میدانی از منطقه سیل زده امامزاده داود، اضافه نمود: این رویداد، یک رخداد حَدّی و بارش نامتعارف شدید است که در یک فصل نامتعارف اتفاق افتاده است. منطقه های، چون تجریش و امامزاده داود نیز در سال های گذشته در همین ماه (مرداد ماه) چنین سیلی را تجربه نموده اند.

شهبازی در خصوص عوامل اصلی وقوع این رویداد، شرح داد: دیواره های بلند شمال تهران محل مستعد تجمع بارندگی است ضمن آنکه حوضه آبخیز این منطقه نیز زمان تمرکز بسیار پایینی دارند و این امر موجب می گردد که آب بارندگی ها به سرعت از ارتفاعات بالا به منطقه ها پایین دست منتقل گردد.

مدیرکل دفتر مخاطرات زیست محیطی و مهندسی سازمان زمین شناسی و اکتشافات معدنی، ادامه داد: علاوه بر آن در این منطقه پوشش گیاهی مناسبی برای جذب آب وجود ندارد. بعلاوه لایه های زمین شناسی شیلی (یک ساختار زمین شناسی) که فرسایش پذیر هستند نیز در منطقه امامزاده داود توسعه دارد و این عوامل موجب شده تا آب بارندگی به همراه حجم زیادی از رسوبات به منطقه ها پایین دست به حرکت درآیند.

وی با تاکید بر اینکه وجود این حجم زیاد رسوبات موجب افزایش قدرت تخریب آب می گردد، اظهار کرد: آنچه که موجب آسیب زا بودن سیل به انسان می گردد، متاسفانه عدم رعایت حریم رودخانه ها، آبراهه ها، رود دره ها، تجاوز به حریم آبراهه ها و ساخت و ساز در حریم رود ها است. این عوامل باعث شده که یک رخدادی به نام سیل، تبدیل به مخاطرات آسیب زا برای انسان گردد همانطور که متاسفانه شاهد بودیم که سیل در این منطقه آسیب های زیادی وارد نموده است.

تخریب هایی که به علت عدم رعایت حریم رود ها ایجاد شد

شهبازی به جزئیات تخریب های وارد شده به امامزاده اشاره نمود و با بیان اینکه تخریب ها بیشتر به صحن امامزاده داود و پیرامون آن بوده است، گفت: این منطقه ها منطقه های هستند که باید به عنوان آبراهه حریم آن رعایت گردد و آب در آن جریان داشته باشد.

وی با بیان اینکه با توسعه صحن امامزاده داود، این محوطه در راستا آبراهه قرار گرفته است، ادامه داد: همه حجم آبی که از بالا دست وارد این منطقه می گردد به وسیله کانالی است که از گوشه صحن، آب را به پایین دست تخلیه می نماید، ولی این کانال ظرفیت کافی برای تخلیه این حجم از آب را نداشته است در نتیجه سرپوش این کانال به علت فشاری که سیلاب به آن وارد نموده است، تخریب و موجب شد آب ناشی از بارندگی به همراه گِل و لای و رسوبات همراه آن به وسیله صحن شمالی به محوطه اصلی صحن و به صحن جنوبی حرم این امامزاده سَرریز گردد. سیل بعد در نهایت وارد دره پایین دست رودخانه شده است.

مدیرکل دفتر مخاطرات زیست محیطی و مهندسی سازمان زمین شناسی با بیان اینکه این فرایند موجب آسیب وارد شدن به صحن امامزاده و فضا های پیرامونی گردد، اعلام کرد: محوطه پیرامونی امامزاده داود شامل مراکز تفریحی و اقامتی و بازار بوده است و همه این ها در راستا آبراهه بوده است.

شهبازی با تاکید بر اینکه کل ماجرای سیل امامزاده داود همین است و در وقوع این سیل مورد پیچیده ای وجود ندارد، گفت: من همیشه تاکید نموده ام که زور طبیعت از زور انسان بیشتر است و باید مراقب باشیم که تا حد امکان خود را در مقابل این مخاطرات قرار ندهیم. آسیب های سیل روز گذشته نشان می دهدکه ما خود را در معرض خطر قرار دادیم در حالی که در گذشته این منطقه چنین رخداد هایی را تجربه نموده است. در واقع تمام رود دره های شمال تهران نیز سابقه چنین سیلابی را دارند.

وی در پاسخ به این سوال که آیا در این منطقه زمین لغزش اتفاق افتاده است یا خیر، شرح داد: از نظر علمی رانش صحیح نیست و باید به آن زمین لغزش گفته گردد و من در بازدید اولیه ای که در روز گذشته داشتم، لغزشی مشاهده نکردم. البته منطقه امامزاده داود منطقه مستعد زمین لغزش و سنگ افت و بهمن است، ولی در ارتباط با رخداد سیلاب روز گذشته، لغزشی مشاهده نشده است، ولی ما بعد از آرام شدن جو منطقه، مطالعات وسیع تری را اجرایی خواهیم کرد.

این محقق اضافه نمود: آنچه که روز گذشته در مخاطره سیل امامزاده داود مشاهده شد، بیشتر خاک سُستی بود که همراه با بارندگی شسته شده و به پایین دست منتقل شده است.

تکرار تجربیات تلخ یکسان خطا ها

مدیرکل دفتر مخاطرات زیست محیطی و مهندسی سازمان زمین شناسی اعلام کرد: در زمین شناسی یک اصل وجود دارد که باید منطقه ها پرخطر شناسایی گردد و در حاشیه امنی از این منطقه ها قرار بگیریم و این اصل در خصوص رودها، گسل ها، زمین لغزش ها نیز حاکم است، ولی همچنان شاهدیم که به علت تکرار خطا های انسانی و محاسباتی و فراموشی، مخاطرات طبیعی آسیب های جدی را به جامعه وارد می نماید.

شهبازی گفت: ویژگی تهران قرار گرفتن در دیواره های بلند در شمال است که موجب به تله انداختن ابر ها و بعلاوه آلودگی هوا می گردد و به همین علت است که در تهران آلودگی هوا زیادی دارد و احتیاج است تا از تجربیاتمان بیاموزیم.

وی با بیان اینکه همین رویکرد در زمینه گسل ها نیز وجود دارد، در سرانجام گفت: ما نباید در حریم گسل ها ساخت و ساز می کردیم و، چون به این موضوع توجهی نشده است، شاهد تخریب سازه ها بر اثر زلزله هستیم. اتفاقی که در بندر خمیر استان هرمزگان اتفاق افتاده و شاهد هستیم که ساختمان های مهندسی ساز در زلزله های اخیر این منطقه آسیبی ندیدند، ولی ساختمان های معمولی تخریب شدند.