با 10 کارت گرافیک تأثیرگذار در صنعت تکنولوژی آشنا شوید - وبلاگ حامد

به گزارش وبلاگ حامد، کارت گرافیک یکی از مهم ترین قطعات کامپیوتر محسوب می گردد که دیگر صرفا برای کارهایی مانند اجرای بازی های کامپیوتری مورد استفاده قرار نمی گیرد و این روزها برای پردازش های هوش مصنوعی هم اهمیت بسیار زیادی پیدا نموده است. در این مطلب قصد داریم به 10 کارت گرافیک تاثیرگذار در صنعت تکنولوژی بپردازیم تا بتوانید روند پیشرفت این قطعه مهم را بهتر درک کنید.

3dFX Voodoo - سال ساخت: 1996

این کارت گرافیک در دورانی راهی بازار شد که اجرای بازی های سه بعدی تا حد زیادی یک آرزو بود. 3dFX Voodoo از فقط 4 مگابایت مموری بهره می برد که با توجه به معیارهای امروزی، خنده دار است اما همین کارت گرافیک در زمینه عملکرد برای پردازش بصری و بهبود کیفیت گیمینگ نقش بسیار مهمی را ایفا کرد.

قابلیت هایی مانند Texture mapping و z-buffering که امروزه در دنیای گیمینگ بسیار عادی به نظر می رسند، در آن دوران به وسیله همین کارت گرافیک به دنیای گیمینگ راه پیدا کردند. با وجود اینکه پلی استیشن به لطف ارائه چندضلعی های بهتر در دنیای بازی ها مورد توجه زیادی نهاده شده بود، اما این کارت گرافیک در زمینه بافت بازی ها عملکرد بسیار بهتری داشت و پیروز شد کنسول های بازی را پشت سر بگذارد.

با وجود اینکه کارت گرافیک هایی مانند S3 Virge و Matrox Mystique این قابلیت ها را زودتر ارائه نموده بودند، اما این 3dFX Voodoo بود که به لطف API بهتر و سخت افزار بهینه تر پیروز شد پتانسیل این معینه ها را به واقعیت تبدیل کند. با توجه به اینکه سال ها بعد انویدیا شرکت سازنده این کارت گرافیک را تصاحب کرد، پیشرفت به دست آمده به وسیله این کارت گرافیک حالا در DNA تمام کارت های گرافیک انویدیا نهاده شده است.

NVIDIA GeForce 256 - سال ساخت: 1999

GeForce 256 اولین قطعه ای بود که تحت عنوان GPU (واحد پردازش گرافیکی) راهی بازار شد. این کارت گرافیک پیروز شد بسیاری از پردازش هایی که پیش از این بر دوش پردازنده قرار می گیرد را بر عهده بگیرد و توانایی پردازش گرافیکی را به طور قابل توجهی بهتر کرد. همین رویکرد تغییر بزرگی در معماری این قطعات بود که به استانداردی برای کارت های گرافیک بعدی تبدیل شد.

اما GeForce 256 صرفا یک قطعه پیشرفته در کنار CPU که بخش مهمی از وظایف آن را بر عهده گرفت، نبود؛ این کارت گرافیک را می توانیم نمادی از تعهد انویدیا برای جابجایی مداوم مرز های موجود در فناوری های پردازش گرافیکی در نظر بگیریم. این کارت از 48 مگابایت حافظه بهره می برد که نسبت به کارت گرافیک 4 مگابایتی Voodoo پیشرفت قابل توجهی محسوب می گردد. به لطف همین پیشرفت های انجام شده، سطح نوی از عملکرد را برای گیمرها ارائه داد و این افراد حالا می توانستند در بازی ها به محیط های دقیق تر و فریم ریت بهتری دسترسی داشته باشند.

در این میان باید به نقش کلیدی درایورهای انویدیا هم اشاره کنیم که عملکرد، پایداری و سازگاری این کارت را بهبود ببخشید و به این کارت گرافیک اجازه دادند که تجربه کاربری خیلی خوبی را برای گیمرها به ارمغان بیاورد.

ATI Radeon 9700 Pro - سال ساخت: 2002

زمانی که حرف از کارت گرافیک هایی که جلوتر از زمان خود بودند می گردد، بدون شک باید به ATI Radeon 9700 Pro هم اشاره کنیم. این کارت که از استاندارد DirectX 9 پشتیبانی می کرد و در این زمینه بین کارت گرافیک های ATI اولین بود، رقیب مستقیمی برای کارت گرافیک های سری DX9 انویدیا مانند FX 5800 محسوب می شد. با این حال برخلاف رقبای ساخت انویدیا، این کارت سروصدای کمتری داشت، گرمای کمتری فراوری می کرد و ضمناً مصرف انرژی بهینه تری داشت.

شرکت ATI با ساخت این کارت گرافیک نشان داد که می خواهد در بازار کارت گرافیک های پرچم دار عرض اندام کند. پیروزیت همین کارت در نهایت به ATI (و بعدا AMD) یاری کرد که جایگاه خود را در بازار کارت گرافیک ها محکم نمایند.

NVIDIA GeForce 6800 Ultra - سال ساخت: 2004

انویدیا در سال 2004 برای این که در بازار کارت گرافیک های پرچم دار بار دیگر توجهات را به سمت خود جلب کند، از کارت گرافیک مجذوب کننده GeForce 6800 Ultra رونمایی کرد. این اولین کارت گرافیکی بود که از فناوری Shader Model 3.0 و رندرینگ HDR پشتیبانی می کرد. بعلاوه قابلیت هایی که انویدیا برای آن عملی نموده بود به گیمرها اجازه می داد تا سال ها بعد از عرضه هم با خیال راحت از آن استفاده نمایند.

مهم ترین معینه این کارت گرافیک، استفاده از معماری پیشرفته NV40 بود که در آن دوران نوآوری شگفت انگیزی محسوب می شد. در پردازنده مبتنی بر این معماری 222 میلیون ترانزیستور تعبیه شده بود که بیشتر از دو برابر ترانزیستورهای به کار رفته در Radeon 9700 Pro به شمار میرود. اگرچه در همان زمان هم بعضی از کارت های سری X800XT از نظر عملکرد خام می توانستند 6800 Ultra را شکست دهند، اما آینده نگری انویدیا و این وعده که کاربران تا سال ها با مشکل ضعف در قدرت پردازشی روبرو نمی شوند، مجذوب کنندهیت آن را دوچندان نموده بود. به لطف همین رویکرد بود که همین حالا می توانید بازی های نو را با بسیاری از کارت گرافیک های قدیمی اجرا کنید که البته ممکن است با این کار با گرافیک و فریم ریت موردنظر روبرو نشوید.

NVIDIA GeForce 8800 GT - سال ساخت: 2007

GeForce 8800 GT یکی از برترین مدل ها در تاریخ انویدیا محسوب می گردد. این کارت گرافیک پشتیبانی از DirectX 10 را ارائه کرد و به لطف بهره گیری از معماری unified shader می توانست بر اساس پردازش های موردنظر، توان سخت افزاری را بین آن ها به خوبی تقسیم کند. همین رویکرد منجر به مصرف انرژی کمتر و عملکرد بهتر می شد. برای بسیاری از کاربران، این کارت گرافیک حد تعادل بین قیمت و عملکرد خیلی خوب بود.

بعلاوه باید خاطرنشان کنیم این مدل نقطه اوج معماری G80 انویدیا به حساب می آمد. برخلاف مدل های قبلی که پردازش های مربوط به فناوری های pixel shaders و vertex shaders را به طور جداگانه انجام می دادند، این مدل می توانست پردازش های این چنینی را به طور همزمان انجام دهد. همین موضوع نقش مهمی در بهبود عملکرد ایفا می کرد.

ATI Radeon HD 4870 - سال ساخت: 2008

همین ابتدا باید بگوییم که این کارت گرافیک نخستین مدلی بود که پیروز شد از مرز 1 ترافلاپس عبور کند. به طور معین قدرت این مدل 1.2 ترافلاپس بود. این روزها برای اینکه عملکرد کارت گرافیک ها را به صورت مختصر و مفید با هم مقایسه کنیم، می گوییم که هرکدام از آن ها چند ترافلاپس قدرت دارند اما در آن دوران رسیدن به 1 ترافلاپس یک دستاورد بسیار مهم محسوب می شد.

این کارت گرافیک که مانند مدل محبوب HD 4850 از معماری RV770 استفاده می کرد، نسبت به مدل موردنظر سرعت بالاتری به ارمغان می آورد و سرعت آن به 750 مگاهرتز می رسید. همین موضوع در کنار دیگر نوآوری های انجام شده به این مدل اجازه می داد که قدرت بیشتری نسبت به بسیاری از رقبای خود داشته باشد. از دیگر ویژگی های حائز اهمیت این مدل باید به این مورد اشاره کنیم که Radeon HD 4870 برای ورود به دوران استفاده از مموری GDDR5 نقش بسیار مهمی را ایفا کرد. GDDR5 دو برابر سرعت GDDR3 را ارائه می داد که این موضوع به معنای گرافیک های روان تر و سریع تر و پرجزئیات تر بود.

NVIDIA GeForce GTX 970 - سال ساخت: 2014

به اعتقاد بسیاری از گیمرها، GTX 970 یکی از محبوب ترین کارت گرافیک های عرضه شده در 10 سال اخیر محسوب می گردد. این مدل که عملکرد خیلی خوبی را با قیمت مناسبی ارائه می داد، به گزینه ایده آل برای بخش بزرگی از گیمرها تبدیل شد. در کنار طراحی ظاهر مجذوب کننده، باید به تکنولوژی های پیشرفته ای اشاره کنیم که در آن موقع شگفت انگیز بودند. این یکی از اولین کارت های مبتنی بر معماری Maxwell انویدیا بود که می توانست در مقایسه با نسل های قبلی، عملکرد بهتری را به ازای همان مصرف انرژی در اختیار کاربران قرار دهد. همین معینه باعث شد مصرف انرژی این کارت بسیار کمتر از بعضی مدل های پرچم دار نسل های قبلی باشد.

در این میان باید به حاشیه های مربوط به مموری این کارت گرافیک هم اشاره کنیم. بعد از عرضه و آنالیز های انجام شده معین شد که از 4 گیگابایت مموری در نظر گرفته شده برای این مدل، 0.5 گیگابایت آخر این مموری سرعت کمتری نسبت به باقی مموری ارائه می نماید که این موضوع حاشیه های زیادی به همراه داشت.

درست مانند 8800 GT، این مدل هم در مقایسه با پرچم داران همان سری نسبت به قیمت پرداخت شده، عملکرد فوق العاده ای ارائه می کرد و بنابراین مورد توجه گسترده ای نهاده شد. البته بهبود قابل توجه در زمینه مصرف انرژی آغازگر روندی بود که انویدیا در نسل بعدی این معینه را تا حد زیادی بهبود بخشید.

NVIDIA GeForce GTX 1080 - سال ساخت: 2016

GTX 1080 اولین کارت گرافیک مبتنی بر معماری پاسکال بود که به لطف همین معینه، در زمینه مصرف انرژی و عملکرد حرف زیادی برای گفتن داشت. بعلاوه اولین مدلی بود که سرعت بالاتر از 2 گیگاهرتز را برای کاربران ارائه کرد و در نتیجه امکان اجرای بازی ها با رزولوشن بسیار خوب امکان پذیر شد. بعلاوه این کارد گرافیک در زمینه پردازش های مربوط به واقعیت مجازی هم مورد توجه زیادی نهاده شد.

در حقیقت مصرف انرژی با معماری پاسکال به حدی بهتر شد که لپ تاپ ها در زمینه گرافیکی دیگر لازم نبود یک یا دو نسل عقب بمانند و حالا می توانستند از پردازنده های گرافیکی مبتنی بر همین معماری و فقط با سرعت کمتر بهره ببرند. حتی همین حالا هم بعضی گیمرها همچنان از این کارت گرافیک استفاده می نمایند. روی هم رفته اگر در پی اجرای بازی ها با رزولوشن 1080p یا 1440p هستید، این کارت گرافیک می تواند بسیاری از بازی ها را جزئیات و فریم ریت مناسبی اجرا کند.

AMD Radeon RX Vega 64 - سال ساخت: 2017

Vega 64 از شرکت AMD یک پیشرفت فوق العاده برای این شرکت محسوب می شد. با داشتن قدرت 12.66 ترافلاپس، یکی از گزینه های قدرتمند در بازار کارت گرافیک های پرچم دار بود. Radeon Vega 64 اولین کارت گرافیک مصرفی AMD بود که از فناوری HBM2 استفاده می کرد؛ این فناوری به کارت گرافیک اجازه می داد که نسبت به مموری های مرسوم GDDR5 و GDDR5X از ابعاد کوچک تری برای مموری استفاده کند و ضمناً پهنای باند بیشتری به ارمغان بیاورد. Vega 64 مجهز به 8 گیگابایت مموری HBM2 بود که این یعنی پهنای باند خیلی خوبی را برای پردازش های سنگین گرافیکی در اختیار سیستم قرار می داد.

اگرچه AMD در حال حاضر فناوری مموری های HMB را کنار گذاشته، ولی این مدل نشان داد که کارت گرافیک ها با تمرکز روی پهنای باند مموری خود می توانند رزولوشن های بالاتری را برای کاربران به ارمغان بیاورند.

NVIDIA GeForce RTX 3090 - سال ساخت: 2020

در نهایت این فهرست را با GeForce RTX 3090 به سرانجام می رسانیم که در سال 2020 راهی بازار شد. این مدل که پرچم دار سری RTX 3000 محسوب می شد، از نوترین تکنولوژی های موجود در بین کارت گرافیک ها بهره می برد و یک بنچمارک نوی را برای گیمینگ PC ایجاد کرد.

قلب تپنده این کارت گرافیک، چیپ GA102 است که با بهره گیری از لیتوگرافی 8 نانومتری ساخته شده و باید به بهره گیری از 10496 هسته CUDA و سرعت پایه 1395 مگاهرتز هم اشاره کنیم؛ این یعنی هیچ کارت گرافیکی در زمان عرضه RTX 3090 نمی تواند قدرتی در حد آن ارائه کند.

با این حال مهم ترین نقطه قوت این کارت گرافیک، مموری آن بود. این کارت با 24 گیگابایت مموری فوق سریع GDDR6X راهی بازار شد که پهنای باند بسیار بالایی ارائه می داد و برای بسیاری از سنگین ترین بازی ها و پردازش ها هم ظرفیت بسیار بالایی در اختیار داشت. از دو دیدگاه می توانیم این کار را نگاه کنیم. از یک جهت با یک کارت گرافیک بسیار گران قیمت روبرو هستیم که شاید نسبت به فریم ریتی که برای بازی ها ارائه می دهد، ارزش خرید بالایی ندارد. اما از سوی دیگر با یک کارت گرافیک قدرتمند برای ورک استیشن روبرو هستیم که به غیر از بازی های کامپیوتری، برای انواع و اقسام پردازش های مبتنی بر کارت گرافیک می تواند عملکرد فوق العاده ای ارائه کند.

کارت گرافیک 3090 را می توانیم آغازگر دوران نوی برای انویدیا در نظر بگیریم که در سال 2023 مدل 4090 همین رویه را ادامه داده است. به طور معین از یک طرف با کارت گرافیک مجذوب کننده برای گیمرها روبرو هستیم و از طرف دیگر باید افرادی که می خواهند برای ورک استیشن خود از یک کارت گرافیک مناسب و نه چندان گران استفاده نمایند هم مدنظر قرار دهیم.

با توجه به اینکه بعد از سال ها حضور فقط انویدیا و AMD در بازار کارت گرافیک ها، حالا اینتل هم وارد این بازار شده، پس بدون شک در سال های آینده با کارت گرافیک های بسیار مجذوب کننده و فوق العاده تری روبرو می شویم.

منبع: HowToGeek