چرا کرونا در هند چندان شیوع پیدا نکرده است؟ - وبلاگ حامد

به گزارش وبلاگ حامد، خبرنگاران: هند با چین افزون بر دو هزار کیلومتر مرز زمینی دارد. از سوی دیگر، طبیعی است دو کشور همسایه با اقتصاد پیشرو و با جمعیت بالای یک میلیارد و دویست میلیون نفر، باید روابط انسانی گسترده ای داشته باشند.

همچنین، هند شهرت دارد به سطح پایین بهداشت عمومی و آسیب پذیری در برابر بیماری های همه گیر و عفونی.

با این همه، شگفت انگیز است هند از بلای کرونا تقریبا در امان مانده است و در شمار کشور هایی واقع شده است که هنوز دچار همه گیری خطرناک و مهارناپذیر این بیماری نشده اند. آخرین آمار سازمان جهانی بهداشت نشان می دهد که هند در رده سی ام جدول شیوع جهانی کرونا واقع شده است. تا به امروز، شمار موارد ابتلا به کرونا در این کشور 33 نفر اعلام شده و آمار مرگ و میر نیز محدود به 2 مورد بوده است.

جالب است این آمار را مقایسه کنیم با برخی کشور های بسیار کوچک که هزاران کیلومتر با چین فاصله و شهرت دارند به سطح مطلوب رفاه و بهداشت عمومی. برای مثال، موارد ابتلا به کرونا در کشور کوچک اتریش تا به امروز سه برابر هند بوده است. شمار مبتلایان در نروژ نیز چهار برابر هند است. سوییسی ها هفت برابر هندی ها به کرونا مبتلا شده اند. مبتلایان به کرونا در بلژیک نیز بیش از پنج برابر هند است. جالب تر این که جزیره یخ زده و دوردست ایسلند نیز (که قاعدتا در زمستان نیمکره شمالی نمی تواند مقصد مسافرتی چندان پرترددی باشد) از نظر تعداد موارد ابتلا به کرونا، در رده ای بالاتر از هند واقع شده است. در واقع، هند معمای کروناست. اما پرسش این جاست که چرا و چگونه هندی ها از کرونا در امان مانده اند؟

سختگیری هندی

دولت هند مدعی است پایش زودهنگام انتشار ویروس کرونا و اجرای مقررات بسیار سختگیرانه در فرودگاه های این کشور عامل در امان ماندن این کشور از این همه گیری مرگبار بوده است.

شواهد نشان می دهد که هند از اولین کشور هایی بود که در فرودگاه هایش آزمایش ابتلا به کرونا می گرفت و قرنطینه مسافران مشکوک در فرودگاه های این کشور با دقت و سختگیری شدید اجرا شده است. حتی برای اطمینان از کنترل و مراقبت بیشتر، انتقال و بازگرداندن شهروندان هندی از مناطق کرونازده چین به ارتش و نیروی هوایی این کشور سپرده شد. گزارش شده است ارتش مسافران ورودی را تحت الحفظ به مراکز قرنطینه می سپرد.

این مقررات فرودگاهی که در ابتدا و پیش از همه گیری وحشت جهانی از کرونا، غیر منطقی و سختگیرانه به نظر می رسید، از آن جهت اجرا شد که دولت هند می دانست اکثریت جمعیت این کشور به خدمات درمانی و امکانات بهداشتی که هیچ، حتی به آب سالم و کافی برای شست و شوی دست هایشان، دسترسی ندارند و همه گیری گسترده چنین ویروسی می تواند به فاجعه ملی در این کشور منجر شود.

مورد هند بیانگر این واقعیت است که انتشار کرونا در گستره های جغرافیایی گوناگون لزوما اجتناب ناپذیر نبود و با اجرای مقررات اضطراری، به ویژه در رفت و آمد های فرودگاهی، مهار شدنی بود.

با این همه، نگاهی به نقشه جهان و موقعیت چین و هند و نیز ردگیری انتشار کرونا در کشور های مختلف نشان می دهد که ایمنی هند در برابر کرونا فقط ناشی از اجرای مقررات فرودگاهی نبوده و تا حدودی به واسطه شرایط خاص جغرافیایی نیز بوده است.

چای یا تی؟

برای بررسی الگوی سرایت ویروس کرونا از شهر ووهان به دیگر نقاط چین، شاید جالب باشد یک مثال جذاب زبان شناسی را مرور کنیم. طبق کدام منطق جغرافیایی نیمی از مردم جهان به محبوب ترین دمنوش جهان که منشا آن چین است چای می گویند و نیمی دیگر تی؟ نقشه زیر این نکته را نشان می دهد.

چای در سراسر چین کشت می شد، اما در نیمه غربی به آن چای می گفتند و در نیمه شرقی تی. مناطق شرقی چای را با کشتی صادر می کردند و مناطق غربی با وسایل حمل و نقل زمینی. بنابراین، هر جا که چای از راه زمینی وارد شد (مثل ایران) دقیقا همین نام را حفظ کرد و هر جا چای از راه دریا و با کشتی وارد شد (مثل کشور های اروپای غربی) تی نامیده شد. در واقع، این که هر کشوری این دمنوش را چه می نامد بیانگر شکل حمل و نقل آن از چین در قرون میانه است.

همین مثال نشان می دهد که چرا هند، بر خلاف تصور، چندان هم در معرض آسیب کرونا قرار نمی گرفت. شهر ووهان در شرق چین واقع است و با نزدیک ترین مرز هند دو هزار کیلومتر فاصله دارد، فاصله ای که البته بخش عمده آن ستیغ های سخت گذر هیمالیا را شامل می شود. در واقع، بعید است بین هند و ووهان رفت و آمد زمینی چندانی وجود داشته باشد. تردیدی نیست که انتشار کرونا اساسا از راستا حمل و نقل هوایی اجرا شده است. هر جا با ووهان ارتباط هوایی مستقیم داشته زودتر آلوده شده و هر جا چنین ارتباطی نداشته در امان مانده است.

بررسی جدول انتشار جهانی کرونا نشان می دهد این قاعده نه فقط درباره هند، بلکه درباره همسایگان شرقی و جنوبی چین هم صادق است، کشور هایی که با وجود مرز مشترک با چین، به دلیل نبودِ ارتباط هوایی با ووهان، اکنون در شمار کشور های دچار بحران کرونا قرار ندارند. تبدیل ایران به دومین قطب بحرانی کرونا در جهان به واسطه همین ارتباط هوایی بوده است، ارتباطی که هرگز کنترل نشده است و شواهد می گوید حتی در اوج همه گیری این ویروس نیز تداوم داشته است.

اقبال بلند مردم هند این بود که به دلیل وجود رشته کوه هیمالیا، هیچ گونه ارتباط زمینی با منطقه ووهان نداشته اند و مهم تر این که دولت این کشور خیلی زود گلوگاه های ورودی، یعنی فرودگاه ها، تحت کنترل شدید گرفت. در ماجرای شیوع کرونا، عملکرد دولت هند شایسته ستایش است، و البته قدری هم رشته کوه هیمالیا.